Śląsk – mój Ogród Życia

Wspólnie zwiedziliśmy 45 ogrodów krainy życia. Zapachy, kolory, widoki niektórych natychmiast zapierały dech w piersiach, tymczasem okazywało się, że pomiędzy nimi są też osty, kolce i ciernie, które warto zauważać i respektować, aby nie przerwać strumienia energii, płynącej przez nas ku niebu, w którym chcielibyśmy żyć. Nie zapominajmy, że uważność na każdy rodzaj emocji stwarza w nas niebo albo piekło. Z kolei w innych spodziewaliśmy się dzikiej plątaniny trujących, kaleczących i śmierdzących chwastów, a mimo tego odkrywaliśmy, że każdy z nich pełni rolę lekarstwa na duchowe choroby. W końcu, gdy udawało nam się przedrzeć przez gąszcz dzikich roślin, w samym środku ogrodu odkrywaliśmy śpiącą królewnę, czekającą na pocałunek. Jest nią dusza, zraniona igłą zawiedzionych oczekiwań, poglądów i marzeń.

Domyślam się, że zabrakło Wam jednego ogrodu, być może najważniejszego? Tego rajskiego w pełnym znaczeniu tego obrazu. Może pytaliście, gdzie między emocjami straciła się wdzięczność? Cierpliwie czekała na sam koniec, zresztą podobnie jak bywa w powszednim życiu, że gdy wszystko już się przeżyje i doświadczy zaczyna się rozumieć i doceniać znaczenie wdzięczności.

Wszystkie emocje, popularnie uznawane za negatywne, jak przekonaliśmy się w podróży po ogrodach życia, wynikają z przekonań. W rzeczywistości są energią, którą z pożytkiem możemy wykorzystywać dla poprawy jakości życia, jeśli tylko podnosimy poziom naszej świadomości. W istocie wszystko zależy od nowego sposobu myślenia, którym świadomie zarządzamy emocjami. Dzięki nowym myślom nie poddajemy się stereotypowym przekonaniom umysłu tłumu i możemy angażować się w najlepsze dla nas przedsięwzięcia.

Myśl, odczuwaj, działaj.

Niestety niektórzy z nas, akceptując ów porządek i próbując go praktycznie realizować, po jakimś czasie doświadczają nieskuteczności i poddają się. Przyczyna jest bardzo prozaiczna i ma związek z duchowością. Otóż jak długo podświadomy umysł nie będzie posługiwał się tymi samymi przekonaniami, co umysł świadomy, przeobrażająca i twórcza moc nowych myśli niestety nie zadziała.

Zatem, jak przekonać podświadomość, która dysponuje pamięcią, ale nie potrafi logicznie myśleć, czyli odwrotnie do racjonalnej świadomości, korzystającej z kart pamięci, magazynowanych w podświadomości, że stare wzorce z przeszłości są nieaktualne, bezwartościowe, szkodliwe i niebezpieczne? Oczywiście można z powodzeniem stosować różne techniki, zwłaszcza medytacyjne, jednak istnieje jeden duchowy skrót. Aby móc się nim posłużyć i skutecznie przekonać podświadomość do zmiany starych przekonań na nowe, trzeba posłużyć się wiarą, w wcześniej zaproponowanym rozumieniu

Wiara

Wiara jest pewnością tego, czego się spodziewamy, i dowodem istnienia rzeczy, których nie potrafimy dostrzec zmysłowym wzrokiem. Jak ciężko samego sobie oraz innych przekonać do takiego pojmowania wiary najlepiej ilustruje historia tłumaczenia słów Jezusa z Galilei, który zdawał sobie sprawę, że podświadomy umysł można przekonać jedynie wiarą.

W 23-cim wierszu 11-tego rozdziału Ewangelii Marka znajduje się wypowiedź, które najczęściej bywa tłumaczona mniej więcej tak: „Zaprawdę powiadam wam: Ktokolwiek by rzekł tej górze: Wznieś się i rzuć się w morze, a nie wątpiłby w sercu swoim, lecz wierzył, że stanie się to, co mówi, spełni się. Dlatego powiadam wam: Wszystko, o cokolwiek byście się modlili i prosili, tylko wierzcie, że otrzymacie a spełni się wam”. Tymczasem grecki oryginał co prawda w niezręcznym tłumaczeniu brzmi następująco: „Amen mówię wam. Ktokolwiek powie do góry: Podnieś się i rzuć się w morze, a w sercu nie zawaha się, ale będzie wierzył, że staje się to, co mówi, stanie się mu. Dlatego mówię wam, wszystko, o co się modlicie i prosicie, wierzcie, że otrzymaliście, a stanie się wam”.

Widać kolosalną różnicę? Dlaczego tłumacze używają złych czasów? Dlaczego poprawiają Mistrza z Galilei, który wie, że wszystko już jest, tylko my nie widzimy i źle się modlimy? Skoro nie widzimy zmysłowym wzrokiem, więc prosimy zamiast dziękować i odczuwać wdzięczność, że już otrzymaliśmy. Nie rozumiemy, że gdy o coś prosimy, to automatycznie uznajemy, że to jeszcze nie istnieje. Nie widzimy tego, ani nie czujmy. Nie ma tego, więc paradoksalnie zatwierdzamy sytuację, o zmianę której się modlimy. Jeśli na przykład prosimy o zdrowie, ponieważ jesteśmy chorzy, zatwierdzamy chorobę, chociaż liczymy na zdrowie.

Być może próbowaliśmy już wszystkiego, a każde kolejne pragnienie wynikało z poczucia braku, co sprowadzało w życie jeszcze więcej braku. Zastanówmy się więc, jak coś, co w swej genezie jest negatywne i puste, może stworzyć obfitość? Jak z ziaren smutku, niedoli, rozczarowania mogą wyrosnąć kwiaty radości, powodzenia, akceptacji? No właśnie. Przejmijmy zatem odpowiedzialność za własne owoce i zacznijmy wysiewać inne ziarno. Niech będzie nim wdzięczność, ponieważ jest najwartościowszym ziarnem nowego życia. Wdzięczność jest najpotężniejszą siłą sprawczą i skutecznym narzędziem, które pomaga wyjść z kręgu strachu oraz cierpienia. Dziękując i pozostając w stanie wdzięczności, wierzymy, że to, za co dziękujemy, wydarzyło się i czeka na manifestację.

Więcej. Powinniśmy uczyć się korzystać z mocy, której Źródło jest w nas i dzięki nam powinno działać w świecie. Jak to zrobić? Będąc wdzięcznymi, odczuwajmy cieleśnie właśnie to, co czujemy zawsze wtedy, gdy doświadczamy tego, za co jesteśmy wdzięczni. Poczujmy tę emocję, która wszystko stwarza na nowo. Nie prośmy o deszcz, ale czujmy, jak cudownie pachnie ziemia, gdy pada, i dziękujmy za to, pozostając wdzięcznymi, chociaż właśnie praży słońce. Nie prośmy o słońce. Poczujmy cudowne pieszczoty promieni, które dotykają nas i uzdrawiają, ilekroć wystawiamy się na ich działanie, mimo że niebo akurat zasnute jest chmurami. Nie prośmy o uzdrowienie, ale poczujmy radosne, pełne szczęścia i pokoju emocje, związane z cudownym stanem zdrowia, wolności, szczęścia i życiowej niezależności. Na początku zawsze jest ciężko, zwłaszcza gdy jest się chorym i odczuwa się silny strach. Zaczynajmy więc od małych spraw, od najmniejszych cudów, a zaczną wydarzać się coraz większe.

Prosząc, zmagamy się ze starymi programami podświadomości, które ciężko wyłączyć. Wdzięcznością pokazujemy jej, że są bezużyteczne. W ten sposób odwracamy pozorny porządek rzeczy i czynimy nowy początek. Dlatego wdzięczność jest emocją, dzięki której świadomość przejmuje kontrolę nad podświadomością. Normalnie chcemy być wdzięczni dopiero, gdy coś zostanie osiągnięte. Jesteśmy przekonani, że to swoiste postludium po dobrze wykonanej pracy. Logika podpowiada, że wydarzenia, które uczynią nas szczęśliwymi, dopiero mają nastąpić, więc na razie nie mamy powodu do wdzięczności. Skoro nie ma wydarzeń, więc nie ma wdzięczności. Jednak jest dokładnie na odwrót. Wdzięczność nie jest skutkiem szczęścia, ale szczęście jest skutkiem bycia wdzięcznym.

Ponieważ wdzięcznym można być tylko w chwili obecnej, na pewno nie w przyszłości, więc wdzięczność jest stanem czujnej świadomości, która nie przegapia darów życia. Jest zdolnością spostrzegania szans, które pojawiają się zwłaszcza w godzinie kryzysu. Prosząc i działając według starych programów podświadomego umysłu po prostu ich nie zauważamy, ponieważ reagujemy buntem oraz funkcjonujemy w stresie. Nie potrafimy tak zarządzać energią emocji, aby nie ulegać powszechnym przekonaniom, co jest dla nas dobre, a co złe. W efekcie doświadczamy negatywnych skutków nieświadomie przeżywanych emocji.

Wdzięcznością zakorzeniamy się w chwili obecnej. Doceniamy jej wartość, cieszymy się nią i dzięki wspólnej pracy podświadomości i świadomości wykorzystujemy cały potencjał życiowej energii do duchowego rozwoju i podniesienia świadomości. Owocem wdzięczności jest szczęśliwe i zdrowe życie. To tłumaczy, dlaczego naszą podróż zakończyliśmy w ogrodzie wdzięczności, w odzyskanym Raju, który jest Ogrodem Życia.

Żałoba jest szczególną emocją. Wiąże się z najboleśniejszą stratą, w dodatku często niespodziewaną. O ile do rozwodu albo straty pracy można się przygotować, przynajmniej mentalnie, o tyle żałoba oznacza kryzys, którym ciężko zarządzać. Mowa oczywiście o żałobie w sensie ścisłym, po śmierci osoby, bez której nie wyobrażaliśmy sobie dalszego życia. Miarą żałoby nie są koligacje i stopnie pokrewieństwa, ale prawdziwa miłość bądź uzależnienie w każdym aspekcie życia. W żałobie doświadczamy straty poczucia bezpieczeństwa, więzi, spełnienia, satysfakcji, kolorowych snów i tęczowych uśmiechów ku przyszłości. W jednej chwili zostajemy skonfrontowani ze zburzonym obrazem przyszłych dni.

Żałoba jest jedną z najbardziej fizycznych emocji. Przynajmniej na początku przeżywa się ją całym ciałem. Szloch, płacz, spazmy, dreszcze, odruch uderzania zaciśniętymi pięściami w różne przedmioty to ewidentne oznaki, że psychika chce się pozbyć stresu i dlatego uwalnia złą energię z ciała. Takie zachowania są typowe dla wszystkich istot żywych. Drżą nie tylko przerażone i zdezorientowane zwierzęta. Podobne reakcje zaobserwowano u roślin. Tymczasem we współczesnej kulturze opanowania, kontroli, i tzw. stalowych nerwów, pierwszą i drugą fazę żałoby przeżywamy wbrew swoim potrzebom, więc ze szkodą dla siebie.

W pierwszej fazie, tuż po zorientowaniu się o śmierci bliskiej i ukochanej osoby, jesteśmy przerażeni i czujemy się oszukani. To faza emocjonalnego chłodu. Tłumimy energię, aby poradzić sobie z szokującą sytuacją. Zamiast przyjąć ją do wiadomości, wypieramy. Trwa krótko, a po niej nastaje najbardziej energetyczna i cielesna faza żałoby, w której organizm jakby chciał wytrzepać stres. Zaczynamy drżeć i jest nam zimno. Wówczas doświadczamy niedźwiedziej przysługi ze strony pozostałych członków rodziny albo przyjaciół, sugerujących, abyśmy farmakologicznie poradzili sobie ze stresem. Poza tym mocno nas obejmują i proszą, abyśmy przestali krzyczeć, płakać i drżeć.

To duże błędy. Psychika dobrze wie, co ma robić, aby ratować się w traumatycznej chwili. Nie wypłakana, nie wykrzyczana i nie wytrzepana energia stresu pozostaje w ciele, ustala się, wychładza, a po jakimś czasie unieruchamia całego człowieka, który traci zdolność szczęśliwego życia, budowania nowych relacji i przeżywania fizycznych przyjemności. To zapewne nie są ani psychicznie bezpieczne, ani łatwe do współuczestniczenia, ani nawet estetyczne zachowania, gdy w żałobie przypominamy dzikie zwierzęta, jednak skoro dzięki nim one pozostają zdrowe i witalne, więc nie wątpmy, że nasza podświadomość doskonale wie, co jest dla nas dobre. Zresztą we wszystkich sytuacjach silnego i nagłego stresu, nie tylko związanych z żałobą, świadomie wytrzepujmy jego energię z ciała, aby nas nie unieruchomiła i nie pozbawiła witalności. Klasycznym przykładem takiego stresu jest poważny wypadek samochodowy albo niespodziewana potrzeba poddania się specjalistycznym badaniom medycznym.

Źle przeżyte drugie stadium żałoby, co współcześnie zdarza się bardzo często, daje się łatwo zauważyć. W takim domu i rodzinie pojawia się mianowicie coś na kształt mauzoleum albo domowego ołtarzyka, upamiętniającego zmarłego. Na ścianie i półce znajduje się wiele jego zdjęć w towarzystwie kwiatów, a często nawet świec. Miejsce staje się nietykalnym tabu wpierw przestrzeni, potem psychiki. Widać po nim, że zmarły nie został pożegnany i wciąż zajmuje swoje miejsce, co oznacza, że nie pojawiła się przestrzeń na nowe osoby, relacje i życiowe doświadczenia. Zamrożona energia stresu kondensuje pamięć, którą psychika powinna raczej sublimować. W efekcie jednostka albo wspólnota nie dostrzega możliwości, szans i darów, które Źródło oferuje w kolejnych latach i etapach życia.

Tymczasem, gdy mija drugi poziom żałoby, który najprościej można scharakteryzować jako opłakanie minionego, w tradycyjnej pobożności ograniczony do 6 tygodni od śmierci, co – jak przekonaliśmy się wcześniej – jest uzasadnione i celowe, rozpoczynamy najdłuższą fazę żałoby. Jest nią powolne i mozolne przewartościowywanie życia, możliwe jedynie pod warunkiem, że odpowiednio przeżyło się fazę opłakiwania. Polega na powolnym uwalnianiu się od zbędnego bagażu traumatycznych wspomnień. Dzięki czemu zaczynamy rozumieć, że chociaż z całościowego obrazu życia wypadł element, do tej pory uznawany przez nas za kluczowy, mimo wszystko pozostało ich jeszcze na tyle dużo, aby stworzyć z nich inny, równie wartościowy. Wyobrazić można to sobie mniej więcej w ten sposób, że z klocków lego mieliśmy zbudowany cudowny zamek. Jednak straciliśmy jeden z nich. Po chwili złości dostrzegliśmy, że bez niego potrafimy zbudować kolejny, chociaż inny, mimo wszystko niepowtarzalny i piękny.

Odpowiednio przeżyte trzy fazy żałoby kończą się po około roku. Tradycyjna pobożność wyznacza im kres po roku i 6 tygodniach od śmierci. Dzięki żałobie chronimy się przed życiową zapaścią, którą byłoby można nazwać chorobą żałobną. Jej najoczywistsze symptomy zostały opisane wyżej. Niemniej w ich poczet trzeba jeszcze zaliczyć narcystyczny sposób opłakiwania własnego nieszczęścia, którym zwraca się uwagę na siebie i swoje nieszczęście, oraz ciągłe powracanie do tych samych oskarżeń. Czasem kierowanych pod adresem zmarłego, a najczęściej samego siebie.

Tak przeżywana żałoba zubaża psychikę i uniemożliwia przewartościowanie życia. Najlepsze elementy psychiki i życia zostają rytualnie, więc nieświadomie,  pogrzebane wraz ze zmarłym. Z kolei dobrze przeżyta żałoba otwiera nowe możliwości, które zarówno drzemią w nas, jak też czekają na nas w kolejnych etapach życia. Wniosek zatem jest następujący: wypierając emocje we wstępnej fazie żałoby na resztę życia wybieramy rolę żałobnika, natomiast dzięki świadomemu przeżyciu żałoby po jakimś czasie odkrywamy do tej pory zasłonięte bogactwa własnej duszy. Pomimo tego, że żałoba jest emocją negatywną i traumatyczną, w człowieku, który stara się świadomie żyć i doświadczać samego siebie, działa niczym przewodnik w ciemnościach. Można jej zaufać, ponieważ po jakimś czasie stawia na drodze pełnej światła i nadziei.

Żal i żałoba są rodzeństwem, co unaocznia semantyka. Obie emocje mają też podobną genezę i cel, chociaż żałoba jest ewidentnie dedykowana konkretnemu doświadczeniu pożegnania bliskiej osoby, która weszła w śmierć. Dlatego żałobie poświęcimy osobny tekst, a w tym zajmijmy się samym żalem, który poza tym, że semantycznie spokrewniony jest z żałobą, emocjonalnie posiada także inne związki rodzinne. Oczywiste jest pokrewieństwo żalu i smutku. Zaczniemy zatem od przyjrzenia się różnicom pomiędzy nimi, aby móc zrozumieć istotę i pozytywny aspekt żalu.

Smutek jest emocją zimną, pojawiającą się w płucach. Jeśli nie jest przeżyty i wykorzystany do zmian, które mają sprowadzić w życie radość, bardzo szybko staje się przyczyną ich chorób. Zrozumieć i wytłumaczyć można to niezwykle prosto. Ludzie smutni nie prostują się, z ramion i barków tworząc parasol ochronny nad sercem, które jest słabe z braku radości. Chowają klatkę piersiową zamiast wysuwać ją do przodu. Tym samym nie oddychają tzw. pełnymi piersiami. Mają ciasną pierś. To między innymi tłumaczy, dlaczego ludzie osamotnieni albo starzy, mieszkający w domach opieki, chorzy, w trakcie rodzinnego albo zawodowego kryzysu, ciężej przechodzą choroby płuc, w tym wywołane wirusami. Smutek wywołuje żal i strach, skutkiem czego emocjonalny chłód szybko wyniszcza nerki. Dlatego poważne choroby nerek i spowodowane nimi zgony należy łączyć także z płucami i w nich szukać praprzyczyny.

Tak czy inaczej smutek i radość mieszkają w tej samej klatce piersiowej. Smutek wychładza i ciągnie energię życiową z płuc ku nerkom, radość ogrzewa i ciągnie ją z serca ku głowie, aby przez pokój, czyli odpuszczenie i odpoczniecie, wzmóc zdolności poznawcze i twórcze.

A co żalem? W przeciwieństwie do smutku żal nie pojawia się w płucach, ale w sercu, jest więc cieplejszy. Codzienny język utrwalił to odczucie w postaci powiedzenia: Serce pęka mi z żalu. Żal nie wychładza organizmu i duszy, ale na krótko podgrzewa. Smutek unieruchamia. Przeciwnie żal, który generuje energię negacji, sprzeciwu, walki, działania, przeciwstawienia się. Smutek oznacza, że człowiek się usuwa, wycofuje z konfrontacji. Dlatego smutek jest emocją zgody. Żal tymczasem jest emocją niezgody. Jest krótkotrwałym spięciem, tarciem z faktami. A tarcie generuje energię, którą człowiek świadomy emocji wykorzystuje do życiowych zmian.

Warto zwrócić uwagę, że żal użyczył swego rdzenia nazwie bardzo przydatnemu urządzeniu, najczęściej montowanemu w oknach, czyli żaluzji. Na pewno nie przypadkiem. Żaluzja zasłania, tworzy przegrodę pomiędzy wewnętrznym a zewnętrznym. Odgradza od słońca i wścibskich oczu. Chroni przed złodziejami. Gwarantuje intymność. Na pewno częściej chroni wewnętrzne przed zewnętrznym aniżeli odwrotnie. 

Wydaje się, że emocja żalu służy mniej więcej temu samemu, co żaluzja. Ponieważ zewnętrzny świat ze swoimi nieprzejednanymi wyrokami, zaskakującymi wydarzeniami i nieprzyjemnymi konsekwencjami wdziera się w nasze wnętrza, rozdziera serca, nie liczy z intymnością psychicznych procesów, więc żalem tworzymy zasłonę przed intruzem, zaporę przed niechcianą energią, rodzaj twierdzy, w której czujemy się bezpiecznie. Na początku żal przeciwdziała wtargnięciu zewnętrznego świata, więc działa niczym tarcza albo mur.

To jest ten moment krótkiego starcia, w wyniku którego pojawia się ciepło. Trzemy się wówczas z faktami, odmawiając im prawa do ingerowania w poukładany, wewnętrzny świat psychiki. Jest bardzo potrzebny, ale nie może trwać w nieskończoność. Przeciągnięty oznacza ostateczną klęskę. Zewnętrzne siły, napierającego życia i świata, są zawsze silniejsze. Dojrzały i mądry człowiek, rozwinięty duchowo, sprawnie zarządzający życiową energią, wykorzysta moment tarcia na negocjacje i zawarcie przymierza z przeciwnikiem. Nie będzie walczył aż do klęski i śmierci, ale zaproponuje warunki rozejmu, czyli nowego porządku i życiowego ładu.

W taki sposób żal staje się energią nowego początku, w tworzenie którego zaangażowane są połączone siły wewnętrznej psychiki z zewnętrznymi warunkami życia. Człowiek staje się silniejszy, sprawniejszy, jeszcze mądrzejszy. Potrafi wykorzystywać warunki, w których żyje, do osiągania swoich celów. W żalu wylizuje rany, aby ruszyć w dalszą drogę.

Mam nadzieję, że jeśli ktoś nie wiedział do tej pory, czemu ma służyć żal za grzech, od teraz już pojmuje, iż prawdziwa duchowość jest bez niego niemożliwa. Zgoła innym problemem jest to, jak traktuje żal zrytualizowana pobożność. Jednak mądremu nie powinno to przesłaniać oczywistego, duchowego dobra, którym jest właściwie przeżyty żal.